พิกัดศุลกากรหรือ HS Code (Harmonized System) คือระบบที่มีการยอมรับและประกาศใช้โดยองค์การศุลกากรโลก (World Customs Organization: WCO) ซึ่งเป็นความร่วมมือของสมาชิกกว่า 176 ประเทศทั่วโลก, รวมถึงประเทศไทย. ระบบนี้ถูกนำมาใช้เพื่อทำให้เกิดความเข้าใจที่เป็นสากลและมีความเป็นระบบในการจำแนกประเภทและชนิดของสินค้าทั่วโลก.

HS Code มีการจำแนกสินค้าออกเป็น 21 หมวด และ 97 ตอน โดยมีตัวเลขทั้งหมด 11 หลัก โดย 6 หลักแรก ถูกกำหนดโดย WCO และได้รับการยอมรับจากสมาชิกของ WTO ในทางการค้า หลักถัดไป 2 หลักแสดงพิกัดฮาร์โมไนซ์อาเซียน (CEPT Code) และ 3 หลักท้าย แสดงรหัสสถิติที่แต่ละประเทศกำหนดขึ้นเอง

ระบบนี้ช่วยให้การจัดหมวดสินค้าที่มีความทันสมัยและสอดคล้องกับมาตรฐานสากล เพื่อความรวดเร็วและถูกต้องในการทำธุรกรรมทางการค้าระหว่างประเทศ

ถอดรหัสโครงสร้างของ HS Code

เลข 4 ตัวแรก คือเลขชุด 6 ตัวของพิกัดศุลกากร จะเป็นประเภท (Heading No.)

แยกเป็น

• เลข 2 ตัวแรกเป็นเลขลำดับของ “ตอน”
• เลข 2 ตัวหลังเป็นเลขลำดับของ “ประเภท” ที่อยู่ในตอนนั้น

เลข 4 ตัวต่อมา คือ ลำดับของ “ประเภทย่อย” (Subheading No.)

แยกเป็น

• เลข 2 ตัวแรก เป็นเลข 2 ตัวที่เหลือจากเลขชุด 6 ตัวของพิกัดศุลกากร
• เลข 2 ตัวหลัง เป็นประเภทย่อยระบบพิกัด

เลข 3 ตัวสุดท้าย คือ เลขรหัสสถิติ (Statistics code) ซึ่งเป็นรหัสสินค้า (Code for goods) และรหัสหน่วยสินค้า (Unit of goods) โดยตัวเลข 3 หลักสุดท้าย จะเป็นรหัสสถิติที่กำหนดโดยแต่ละประเทศ ทำให้รวมแล้วมี 11 ตัว และที่ต่อท้ายมากับเลขชุด 11 หลักของพิกัดรหัสสถิติ คือ รหัสหน่วยสินค้า (Unit of goods) เช่น KGM (กิโลกรัม), C62 (ชิ้น/หน่วย), LTR (ลิตร) หรือ MTR (เมตร)